«Todos somos diferentes, non nos fixeron nun molde de plastilina»

Rocío Perez Ramos
Rocío Ramos LALÍN / LA VOZ

LALÍN

Rocío Ramos

Rabelo y Itxi Guerra impartieron un taller en el Orgullo de Lalín

09 may 2024 . Actualizado a las 05:00 h.

Dentro de la programación del Orgullo de Lalín ayer se celebró en el edificio polivalente del Rivero un taller impartido Itxi Guerra y O Rabelo. Dos artistas multidisciplinares y activistas sociales residentes en Cerdedo que compartieron una mañana con alumnos de tercero de la ESO del instituto Laxeiro de Lalín y miembros de la agrupación Morea. La música tradicional y la regueifa sirvieron como lienzo para visibilizar la diversidad y profundizar sobre la orientación, la identidad o la expresión sexual y otras cuestiones como el capacitismo, objeto de un libro de Guerra, entendiendo por capacitismo «lo que violenta a las personas discapacitadas».

O Rabelo destacó «a reivindicación da pluma, é dicir cando se nos nota que iso une moito tanto a xente disca como LGTBI porque cando se che nota que eres unha persoa que se sae do normal, moitas veces se utiliza iso para facerte sentir diferente, pero dese ese lugar podemos reivindicar tamén as cousas polas que somos diferentes como parte da nosa forma de ser». Es, explica Guerra, «no querer borrar aquello que te hace diferente» y hacer bandera de las diferentes características que tenga cada uno. Como explicaba Rabelo «todos somos diversos, diferentes, non nos fixeron nun molde de plastilina» y cada persona es de una forma. En su caso, Itxi Guerra, señalaba que «mi cuerpo siempre va ser rarito, siempre voy a ser coja»

Tanto Itxi como O Rabelo llevan tiempo impartiendo este tipo de talleres en los centros educativos. O Rabelo apunta que «vexo que, en xeral, coñecen os concepto de identidade de xénero, orientación... pero logo definilos ou entender que hai arredor diso, aí xa hai moitas dúbidas, pero arredor da discapacidade, moitas veces se relaciona discapacidade con enfermidade pero, tampouco saben porqué».

El taller sirvió para reivindicar la diversidad y el valor de ser quien uno sea contra los perjuicios de las etiquetas y una sociedad que, apunta, intenta encajar a todo el mundo en una determinada categoría y ponerle adjetivos en función de sus capacidades, de su orientación sexual o su identidad de género. Cree que las conquistas LGTBI son mayores frente al silencio frente a la discapacidad y echa en falta hablar sobre temas como cuestiones migratorias o personas racializadas «cando os centros de ensino están cheos de xente con realidades moi diferente»

La regueifa y la música como herramienta para hablar de todo

Artista y regueifeiro, O Rabelo, tiró de este arte tan antiguo como nuestra lengua para cantar, improvisar y rimar en gallego con la ayuda, en alguna ocasión, del público asistente. La regueifa sirvió de vehículo para «falar desas cousas raras das que non se fala e dicir o que nos apeteza contar» suavizada con los ritmos de la música tradicional y la improvisación. Un arte cuyo dominio demostró este artista de Cerdedo en este seminario de educación sexual y disidencia que cumplió ayer su séptima edición.

Una disciplina en la que, como comentaba, «o igual que nunha batalla de galos de rap, na regueifa o que non responda perde» y que, por tanto, enseña también a reaccionar de forma rápida y de forma dialéctica contra los ataques. Al igual que en la regueifa, frente a las agresiones verbales por ser diferente, los insultos y los comentarios, contestar de forma ingeniosa, inteligente y defenderse también vence.

Tanto Itxi Guerra como O Rabelo abordaron cuestiones como la presión por entrar en los cánones de lo normativo, por ser productivo, seguir el ritmo académico de los demás y entrar en unos cánones definidos. En el caso de la discapacidad, Guerra expresó las diferencias de cuestiones como tener o no un diagnóstico. O Rabelo cree que «de todo isto hai moito que falar porque o profesorado considera que se non hai moita diversidade diagnosticada, non hai vivencias fora do normal e non é importante». Guerra ve que «en los institutos y los colegios apenas se habla de la discapacidad». Todas las personas tenemos los mismos derechos, remarcan, pero no somos iguales.

«O importante dunha parella é que te coide, que te queira e sume»

El humorista estradense José Manuel Rodríguez Puente, Isi, será el pregonero de esta edición del Orgullo en Lalín que dará este sábado a las 13.30 horas en la Praza da Igrexa. En la zona ya fue pregonero de festejos como el del Galo de Curral de Vila de Cruces y en Lalín, apunta, «estiven nas Dores e presentando un ano o Entroido». Dará el pregón del Orgullo «encantado de vida e moi contento» y promete un discurso «moi ameno, que quede bonito e animado». Cree que aunque se avanzó en el camino «queda moito e ten que chegar un punto que sexa algo normal e non haxa que reivindicar estas cousas».

Incide en que se siguen escuchando frases como «iso de ‘prefiro un fillo que sexa maricón a que sexa drogado' ¡e por favor! que comparacións son esas? porque si a comparación é entre ter una enfermidade terminal ou unha drogadicción pois son dúas cousas malas, pero ¿que ten que ver con quen te deites e a quen lle importa?». Defiende que «o principal é ter unha parella, sexa home, sexa muller, sexa o que sexa, é que sume, que te faga feliz, que che aporte cousas no día a día, que te coide, que te queira, que te mime, que digas... ¡que felicidade con esta persoa! da igual que teña un pito, unhas tetas ou o que teña, me da igual, o que quero e que sexa unha persoa que me queira, que me mire como ninguén me mira e me faga sentir cousas e que vaia o lado miña e ou o lado dela orgulloso e iso é o máis bonito». Tras el pregón, a las 14.00 horas hará una sesión vermú con Factoría de Subsistencia y Enfant Bello. Y a las 23.00 horas un concierto con The Tetas Van y el DJ Revival.